Po jakie bezglutenowe produkty warto sięgać?

Usunięcie z diety pokarmów zawierających gluten to jedyna skuteczna metoda pozbycia się dolegliwości związanych z nietolerancją tego białka. Ułożenie wartościowego jadłospisu bez pszenicy, żyta oraz ich przetworów jest zadaniem trudnym, ale nie niemożliwym. Po jakie bezglutenowe zamienniki tych zbóż warto sięgnąć?

Nietolerancje pokarmowe, w tym nietolerancja glutenu, to dolegliwości mogące mieć podstawy zarówno immunologiczne (alergie), jak i nieimmunologiczne, związane z zaburzeniami wytwarzania enzymów trawiennych lub reakcjami toksycznymi. Gluten jest białkiem naturalnie występującym w zbożach takich jak pszenica, żyto oraz jęczmień. Ze względu na swoje właściwości jest substancją powszechnie wykorzystywaną w przemyśle spożywczym - nadaje ciastu i wypiekom odpowiednią strukturę, ciągliwość i konsystencję. Jego poważną wadą jest stwierdzana u coraz większej liczby osób nadwrażliwość na tą substancję. Objawia się ona zarówno objawami ze strony układu pokarmowego (nawracające biegunki, nudności wymioty, wzdęcia) oraz w formie uogólnionej (problemy skórne, osłabienie, brak energii, spadek masy ciała, drażliwość, niemożność skupienia).

Mimo, że w sklepach dostępne są w coraz szerszym asortymencie produkty pozbawione glutenu za pomocą procesów biotechnologicznych, to jednak problemem bywa często ich smak – zdecydowanie mniej atrakcyjny niż produktów „glutenowych” oraz zazwyczaj dość wysoka cena. Alternatywą w takim przypadku jest oparcie jadłospisu na produktach naturalnie bezglutenowych – z korzyścią zarówno dla kubków smakowych, jak i portfela.

Dieta bezglutenowa – jakie produkty wybierać?

Konieczność stosowania diety bezglutenowej jest kłopotliwa, nie musi jednak automatycznie oznaczać rezygnacji ze smacznych i wartościowych posiłków. Mąkę pszenną, żytnią lub jęczmienną zastąpić możemy ich odpowiednikami ze zbóż naturalnie bezglutenowych. Bez problemu przygotowujemy z nich zarówno domowe wypieki, pieczywo, makarony lub naleśniki. Produktami na które warto zwrócić szczególną uwagę są m.in.:

Mąka kukurydziana – wartościowy, bezglutenowy zamiennik mąki pszennej, powstający ze zmielonego ziarna kukurydzy. Jest lekkostrawna, więc świetnie sprawdzi się w potrawach dla dzieci i rekonwalescentów. Zawiera duże ilości łatwo przyswajalnej skrobi, błonnika pokarmowego, witamin z grupy B, witaminy A oraz E, jak również magnez i potas.

Mąka jaglana – powstaje po zmieleniu kaszy jaglanej, ma orzechowy aromat oraz charakterystyczny, słodko-gorzki posmak. Mąka bezglutenowa z kaszy jaglanej oprócz naturalnego białka zawiera krzem oraz witaminy z grupy B – wpływające korzystnie na stan skóry i włosów, także witaminę E będącą silnym antyoksydantem. Doskonale nadaje się do wypieków, naleśników, placków, pieczywa, a także do zagęszczania zup i sosów (nie tworzy grudek).

Mąka ryżowa – na jej bazie przygotujemy zarówno ciasta, jak i naleśniki lub lekkostrawny domowy makaron. Polecana jest zwłaszcza alergikom i osobom o wrażliwym żołądku. Występuje w wariantach produkowanych z ryżu białego lub ciemnego, pełnoziarnistego – zawierającego więcej witamin i mikroelementów.

Mąka z amarantusa – wypieki i potrawy z jej dodatkiem charakteryzuje delikatny, lekko orzechowy smak. Amarantus jest zbożem naturalnie bezglutenowym, zawierającym dużą ilość łatwo przyswajalnego białka, a także magnez, wapń, żelazo oraz fitosterole o działaniu antynowotworowym i obniżającym poziom cholesterolu we krwi.

Mąka gryczana bezglutenowa – produkowana ze zmielonych nasion gryki, cechuje się przyjemną, brązową barwą oraz posmakiem kaszy gryczanej. Dzięki niskiemu indeksowi glikemicznemu powoli uwalnia energię i daje długotrwałe uczucie sytości. Sprawdzi się doskonale jako składnik ciast, makaronów i naleśników.

Jako naturalnie bezglutenowy zagęszczacz oraz dodatek do sosów, koktajli mlecznych lub jogurtów warto wykorzystywać mączkę chleba świętojańskiego (karob), czyli zmielony miąższ szarańczynu strąkowego – rośliny z rodziny bobowatych. Należy wspomnieć, że mąka z tapioki nadaje się także do zagęszczania zup, sosów i deserów, dlatego że nie zmienia smaku potrawy.

Pamiętać trzeba, że potrawy bezglutenowe są zazwyczaj mniej sprężyste, kruche oraz szybciej wysychają – nie jest to ich wada, ale po prostu cecha charakterystyczna, do której trzeba przywyknąć.